16. Drukowanie rysunku na drukarce

AlfaCAD umożliwia drukowanie rysunków przy pomocy dowolnej drukarki graficznej lub plotera rastrowego współpracującym z systemem Windows poprzez odpowiedni sterownik.

Alternatywa wydruku na drukarce, jest zapis rysunku w jednym z powszechnie używanych formatów plików graficznych:
BMP
PNG
JPEG
TIFF
PCX
EPS
PDF

W zależności od trybu wydruku / zapisu (kolor, odcienie szarości lub tryb czarno-biały) pliki graficzne zapisywane są z 24 lub 8-bitową paletą kolorów.

Kierunek wydruku

AlfaCAD pozwala na wydruk normalny, obrócony (90°), odwrócony (180°), oraz odbity w lustrze (dla potrzeb wydruku na foliach transparentnych)

Skala i ustawienie strony wydruku

Wydruk lub zapis w formacie pliku graficznego może być realizowany w zadanej skali, bądź w trybie kompresji.
Współczynnik skali może być wybierany dowolnie, jako wartość rzeczywista większa lub mniejsza od 1.0 .
Przy wydruku na drukarce, wielkość strony wydruku zdeterminowana jest przez ustawienie strony w sterowniku drukarki.
W przypadku zapisu do pliku graficznego, brane są pod uwagę parametry strony wydruku w oknie dialogowym wydruku, w tym:

- szerokość strony wydruku [mm]
- wysokość strony wydruku [mm]
- margines lewy, prawy, górny i dolny
- zakładka
- początkowy numer strony wydruku
- wymiary rzeczywiste rysunku
dla zapisu jednostronicowego


Wydruku „okna” i „arkusza”

Jeżeli opcja „Okno” nie jest zaznaczona, wydrukowany zostanie cały rysunek. W programie AlfaCAD każdy rysunek posiada zadeklarowany format arkusza. W wielu programach CAD format arkusza nie jest definiowany, a wydruk zwykle wymaga zaznaczenia obszaru do wydruku. Taki „wirtualny” rysunek pozwala na komponowanie rysunku w sposób elastyczny, pozostawiając miejsce na pomocnicze konstruowanie bloków używanych istotnej części arkusza, ale zazwyczaj zwalnia projektanta od dyscypliny takiej kompozycji rysunku która nie stwarza problemów przy ostatecznym wydruku rysunku, gdzie zawsze istnieje ograniczenie wielkości arkusza wydruku, z wyjątkiem sytuacji kiedy wydruk może być bez szkody dla jakości projektu drukowany w postaci wielostronicowej. Nie jest to jednak powszechnie praktykowane. Jeżeli więc dysponujemy drukarką lub ploterem o maksymalnym formacie wydruku A0, również format rysunku nie powinien przekraczać rozmiarów tego formatu, jeżeli rysunek powinien być wydrukowany we właściwej skali. Podczas edycji rysunku w programie AlfaCAD format rysunku może być zawsze zmieniany, ale nie powinien przekraczać maksymalnego formatu ograniczonego wielkością urządzenia drukującego. W przypadku schematów elektrycznych oraz innych rysunków w których format arkusza jest opisany sektorami, konieczność deklaracji formatu arkusza rysunku nabiera dodatkowego znaczenia. W AlfaCAD rysunek „rozrasta” się od początku globalnego układu współrzędnych, który zawsze leży w lewym dolnym rogu arkusza. W przypadku modyfikacji rozmiarów arkusza, również opis sektorów podlega automatycznej zmianie, przy czym zawsze punktem początkowym, a więc również numer pierwszego sektora pozostaje niezmienny, z wyjątkiem opisu odwróconego (gdzie pierwszy numer sektora jest przypisany pierwszemu prawemu skrajnemu sektorowi).

Jeżeli opcja „Okno” jest zaznaczona, przed rozpoczęciem wydruku program wymaga wskazanie oknem obszaru do wydruku. Tylko ten obszar zostanie wydrukowany, a wszystkie obiekty zostaną „przycięte” do zadanych granic okna.

Jeżeli dodatkowo opcja „Arkusz” jest zaznaczona, przed rozpoczęciem wydruku program oczekuje na wskazanie tzw. „arkusza”, który stanowi specjalny blok, utworzony jedynie dla potrzeb wydruku, zawierający ramkę rysunku, granice wydruku, oraz inne elementy, np. tabliczkę rysunkową, dodatkowe opisy rysunku, logo itd. Każdy rysunek może zawierać wiele arkuszy wydruku, każdy z nich przygotowany do wydruku innej partii rysunku. Można wyobrazić sobie duży rysunek sieci bazujący na mapie terenu, bądź to w postaci wektorowej, bądź w postaci zeskanowanej jako obraz rastrowy. Jeżeli zachodzi potrzeba wydruku jedynie fragmentu takiego rysunku, a w szczególności wielu fragmentów, wygodne jest posłużenie się arkuszami wydruku. Każdy arkusz może być umieszczony pod dowolnym kątem, jednak wydruk arkusza zostanie wykonany tak, że krawędzie arkusza będą równoległe do granic formatu wydruku drukarki. Taka metoda pozwala na optymalny wydruk mapy gdzie jedynie symbolicznie zaznaczany jest kierunek stron świata (Północy), bez konieczności zorientowania wydruku zgodnie z kierunkami świata.

Arkusz wydruku to po prostu prostokątny blok on nazwie typu @SHEET obejmujący zewnętrzną ramkę w postaci linii tworzących prostokąt, stanowiącą blok wewnętrzny o nazwie typu *FORMAT, następnie ramkę wewnętrzną w postaci linii tworzących prostokąt, stanowiącą blok wewnętrzny o nazwie typu *ARKUSZ, która jest traktowana jako granice wydruku, oraz dodatkowo inne elementy według potrzeb, w postaci prymitywów i bloków, stanowiących zawartość bloku @SHEET.

Tworzenie arkusza wydruku jest łatwe. Należy narysować prostokąt stanowiący ramkę, o wielkości nie przekraczającej wielkości strony wydruku drukarki, po czym zgrupować linie w blok o nazwie typu *FORMAT. W identyczny sposób należy narysować ramkę wewnętrzną, zachowując wymagany odstęp od ramki formatu, i zgrupować linie w blok o nazwie typu *ARKUSZ. Inne elementy, jak tabliczka rysunkowa, opisy, powinny znaleźć się albo pomiędzy ramką formatu i ramką arkusza, albo wewnątrz arkusza, przy czym należy uniknąć kolizji pomiędzy elementami rysunku a elementami arkusza wydruku. Wszystkie obiekty umieszczone poza granicami rami *ARKUSZ nie będą kolidowany z elementami rysunku, bowiem rysunek jest przycinany do granic bloku *ARKUSZ.

Blok formatu nie musi być tworzony każdorazowo. Może on stanowić blok zapisany w pliku, i wstawiany na dowolnym rysunku. Każdy rysunek może zawierać wiele bloków arkuszy, mogą być one umieszczane w zupełnie dowolny sposób, łącznie ze wzajemnym nakładaniem się, jeżeli zachodzi taka potrzeba. Każdy blok arkusza może być innych rozmiarów, w zależności od potrzeb i możliwości wydruku. Jedynie wskazany przed wydrukiem arkusz będzie drukowany, pozostałe arkusza pozostaną przy wydruku zignorowane (niewidoczne), niezależnie od ich zawartości, jeżeli wszystkie elementy takiego bloku stanowią zawartość bloku @SHEET.

Jeżeli rysunek zawiera arkusze wydruku, ale wydruk jest realizowany z pominięciem opcji „Arkusz”, bądź jako cały rysunek, bądź jego fragment w opcji „Okno”, wszystkie bloki arkuszy są ignorowane przy wydruku (niewidoczne).

Typ wydruku

AlfaCAD oferuje wydruk na drukarkę lub zapis do pliku graficznego.
Jakość wydruku na drukarce zależy od ustawienia w sterowniku drukarki.
Jakość zapisu pliku graficznego (rozdzielczość w punktach na cal, „dpi”) zależy od wyboru opcji:
Uproszczony, Lepszy, Normalny, Dokładny, Specjalny
Znaczenie każdej opcji zależy od ustawienia parametrów w grupie [Drukarka-Obraz] pliku konfiguracyjnego ALFACAD.INI, przykładowo:


[Drukarka-Obraz]
Gestosc uproszczona=75
Gestosc lepsza=150
Gestosc normalna=300
Gestosc dokladna=600
Gestosc specjalna=1200

Gęstość wyrażona jest w punktach na cal (dpi) w obydwu osiach, poziomej i pionowej

Dodatkowym parametrem dla zapisu rysunku do pliku graficznego jest format pliku:
BMP, PNG, JPEG, TIFF, PCX, EPS, PDF

W przypadku wyjątkowo dużych wynikowych plików graficznych, zalecany jest wybór formatu BMP, w celu np.dalszej konwersji do innego rodzaj pliku z zastosowaniem innych programów graficznych. AlfaCAD pozwala na zapis w jednym z dostępnych formatów plików o sporych rozmiarach, ale funkcja ta jest ograniczona zasobami programu, a w zasadzie zasobami dodatkowego procesu uruchamianego dla potrzeb konwersji obrazu tworzonego wewnętrznie w formacie BMP. Pliki BMP mogą osiągać w AlfaCAD wielkość kilkunastu GB, co jednak może przekraczać możliwości konwersji w procesie konwersji obrazu. W takim przypadku sygnalizowany jest błąd, co nie oznacza jednak że taki plik może być konwertowany do innych formatów przy pomocy specjalizowanych programów dedykowanych edycji lub konwersji plików graficznych.

Jeżeli zapis pliku graficznego realizowany jest jako jednoarkuszowy (przyjęte rozmiary strony w zadanej skali wydruku / zapisu, wyrażone w [mm] są nie mniejszy niż wynikowe rozmiary obrazu w zadanej rozdzielczości, bądź wybrana jest opcja „rzeczywiste rozmiary” gdzie rozmiar strony dobierany jest automatycznie, zapisywany jest pojedynczy plik o podanej nazwie.

Jeżeli obraz nie mieści się na jednej stronie, zapisywany jest zbiór plików o podanej nazwie oraz dodatkowe pliki i nazwie z sufiksem 00x gdzie x jest kolejnym numerem rozpoczynającym się od 1, tworząc mozaikę pokrywająca cały format zapisywanego obrazu rysunku. Uwzględniane są marginesy lewy, prawy, górny i dolny, oraz zakładka poszczególnych płatów mozaiki, ułatwiających wydruk i ewentualne sklejanie drukowanych płatów całego arkusza.

Grubość linii

Każdy linia, polilinia, łuk, okrąg, krzywa Beziera, obiekty złożone z odcinków linii, jak 2- i 3-linie, elipsy, wykresy, szkice, jak również wielokąty, obszary i ślady niewypełnione, posiadają atrybut grubości linii, uwidocznionych na ekranie w sposób symboliczny, z uwagi na niezbędne uproszczenia wyświetlania elementów rysunku w ograniczonej rozdzielczości. Parametr grubości linii nabiera jednak realnego znaczenia przy wydruku rysunku oraz zapisie obrazu rysunku w postaci pliku graficznego. Temu celowi służy blok parametrów opisujących grubość linii wyrażoną w [mm], odniesioną do skali wydruku 1.0. W innej skali grubości linii są odpowiednio modyfikowane zgodnie z zadaną skalą.

Konfiguracja obejmuje 5 grubości linii, począwszy od najcieńszej do najgrubszej.

Współczynniki grubości linii dla wydruków na drukarkach o rozdzielczości anizotropowej

W przypadku wydruku na drukarce o znacznej różnicy rozdzielczości w kierunku poziomym i pionowym, dla uzyskaniu wierniejszego odtworzeniu grubości linii na wydruku może zachodzić konieczność pewnej korekty grubość w każdym z kierunków, horyzontalnym i wertykalnym. Do tego celu służą faktory H i V, w postaci liczb rzeczywistych, większych od 0.0, np. H=1.0 , V=1.2 . Jedynym sposobem na prowidłowy dobór współczynników, jeżeli zachodzi taka potrzeba, jest ocena wizualna wydruku linii narysowanych pod kątem 0 oraz 90º.

Podgląd wydruk

Przy wydruku całego rysunku w zadanej skali, podgląd wydruku pozwala na ocenę czy rysunek mieści się na stronie wydruku o zadanych rozmiarach, bądź też w jakiś sposób rysunek zostanie pokryty mozaiką arkuszy, o zadanych rozmiarach z uwzględnieniem marginesów oraz zakładki.

Podgląd ułatwia odpowiednie ustawienie parametrów wydruku, oraz wznowienie wydruku począwszy od zadanego numeru strony, w przypadku uprzedniego przerwania wydruku.

Zapis i odczyt parametrów wydruku

Przy wydrukach rysunków różnych wielkości oraz przy wykorzystaniu różnych drukarek, cennym może okazać się możliwość zapisu konkretnej konfiguracji, oraz przywrócenie jej w razie ponownej potrzeby. Zapis konfiguracji w plikach z rozszerzeniem .kdr nie narzuca ograniczeń na ich liczbę, pozwala to na wygodne korzystanie z wielu konfiguracji w zależności od wielkości formatu rysunku i aktualnie używanej drukarki.